ကမာၻ႕အထူးဆန္းဆံုး ေလယာဥ္ေပ်ာက္ဆံုးမႈ ၁၀ မႈအေၾကာင္း

MH370 ေပ်ာက္ဆံုး သြားၿပီးေနာက္မွာ အလားတူ သမိုင္းတစ္ေလ်ာက္ ထူးဆန္းစြာ ေပ်ာက္ဆံုးသြား ခဲ့တဲ့၊ ပ်က္က် ခဲ့ရတဲ့ ေလယာဥ္ ၁၀စင္း အေၾကာင္းကို တင္ၿပ ေပးလိုက္ ပါတယ္။

မတ္လ ၁၀ ရက္ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္

၁၀။ Amelia Earhart
အေမရိကန္ စြန္႔ဦး ေလယာဥ္မႈး Amelia Earhart ကအတၱလႏၱိတ္ သမုဒၶရာကို တစ္ဦးတည္း ၿဖတ္ေက်ာ္ခဲတဲ့ ပထမဆံုး အမ်ိဳးသမီး အၿဖစ္ ေက်ာ္ၾကားၿပီး ပစိဖိတ္ သမုဒၶရာ အလယ္ပိုင္းက Howland ကၽြန္းနားမွာ ေပ်ာက္ဆံုး သြားခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၃၇ ဇူလိုင္လ ၂ရက္ေန႔မွာ သူမနဲ႔ သူ မရဲ႕ လမ္းၿပ Fred Noonan တို႔က ကမာၻကို တစ္ပတ္ပတ္မယ့္ ခရီးစဥ္ စတင္ၿပီး ၂၉ရက္ အၾကာမွာ ေပ်ာက္ဆံုး သြားခဲ့တာပါ။ တစ္ခ်ိဳ႕ေတြက သူမကို သမၼတ Franklin D Roosevelt ရဲ႕စပိုင္ တစ္ေယာက္ ၿဖစ္တာေၾကာင့္ ဂ်ပန္ေတြက ဖမ္းဆီး သြားတာလို႔ ေကာလဟာလ ေတြထြက္ခဲ့ ပါတယ္။ တခ်ိဳ႕ကေတာ့ သူမက ကၽြန္းေပၚမွာ ေလယာဥ္ ပ်က္က်ၿပီး ေသဆံုး သြားတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ေနာက္၂ႏွစ္ အၾကာမွာ သူမကို ေသဆံုး သြားၿပီလို႔ သတ္မွတ္ ခဲ့ပါတယ္။

၉။ အဂၤလိပ္ ေရလက္ၾကားမွာ ေပ်ာက္ဆံုးသြားခဲ့တဲ့ Glenn Miller
Glenn Miller ကဂႏၱ၀င္ Big band ေတးဂီတ ပညာရွင္ တစ္ေယာက္ ၿဖစ္ၿပီးေတာ့ ဒီဇင္ဘာ ၁၅၊ ၁၉၄၄မွာ စစ္သားေတြကို ေဖ်ာ္ေၿဖဖို႔ အတြက္ UK ကေန ၿပင္သစ္ကို ထြက္လာ ခဲ့ပါတယ္။ သူရဲ႕ေလယာဥ္က Clapham ကေန ထြက္လာ ခဲ့ၿပီး English Channel အဂၤလိပ္ ေရလက္ၾကားကို အၿဖတ္မွာ ေပ်ာက္ဆံုး သြားခဲ့ပါတယ္။ ေပ်ာက္ဆံုး သြားတဲ့ အေၾကာင္းရင္းနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ထင္ေၾကး ၃ခု ထြက္လာ ခဲ့ပါတယ္။ ပထမ တစ္ခုက Royal Air Force ရဲ႕ဗံုးထိမွန္ ခဲ့တာပါတဲ့။ ဒုတိယက friendly fire ပါတဲ့။ ရန္သူနဲ႔ မွားယြင္းၿပီး အခ်င္းခ်င္း ပစ္ခတ္ ခံထိတာပါတဲ့။ ေနာက္ဆံုး ကေတာ့ Glenn Miller ကၿပင္သစ္ကို ေရာက္ခဲ့ၿပီး ႏွလံုး တိုက္ခိုက္ခံ ရၿပီး ကြယ္လြန္ ခဲ့ေပမယ့္ အေမရိကန္ စစ္တပ္က ဒီသတင္းကို ဖံုးထား ခဲ့တာပါလို႔ ဆိုပါတယ္။

၈။ နာမည္ေက်ာ္ Bermuda Triangle နဲ႔ Flight 19
၁၉၄၅ ဒီဇင္ဘာလ ၅ရက္ေန႔မွာ ေလယာဥ္ ၆စီးက ဘာၿမဴဒါ ၾတိဂံ ေဒသမွာ ရုတ္တရက္ ေပ်ာက္ဆံုး သြားၿပီး လ်ိဳ႕၀ွက္တဲ့ ဘာၿမဴဒါ ပံုၿပင္ကို စအသက္ သြင္းခဲ့ ပါတယ္။ အေတြ႔အၾကံဳ ရင့္က်က္ ေနတဲ့ ေလယာဥ္ ညႊန္မႈး Charles Taylor ဦးေဆာင္တဲ့ Navy Avenger ေလယာဥ္ ၅စီးက ေလ့က်င့္ေရး အတြက္ Fort Lauderdale, Florida ကေန ထြက္လာ ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေနာက္တစ္နာရီခြဲ အၾကာမွာ ေလယာဥ္မႈး ေတြက သူတို႔ ဦးတည္ခ်က္ ေပ်ာက္ေနၿပီး၊ သူတို႔ ေအာက္က ေၿမၿပင္ အေနအထားကို စိမ္းေနတယ္လို႔ သတင္းပို႔ ခဲ့ၾကပါတယ္။ Taylor ကသူရဲ႕ သံ လိုက္ အိမ္ေၿမွာင္ ကလည္း အလုပ္ မလုပ္ဘူးလို႔ စခန္းကို လွမ္းသတင္း ပို႔ခဲ့ပါတယ္။ စခန္းက လမ္းညႊန္ခ်က္ ေပးဖို႔ ၾကိဳးစားခဲ့ ေပမယ့္ ေလ ယာဥ္ ေတြက ဆင္းသက္ဖို႔ ေနရာ ရွာမရဘဲ ေနာက္ဆံုးမွာ ပင္လယ္ထဲကို ထိုးက်ခဲ့ၿပီး လူအားလံုး ၁၄ေယာက္ ေသဆံုး ခဲ့ပါတယ္။ ကယ္ ဆယ္ ေရးအတြက္ ေလယာဥ္ တစ္စီး ထပ္မံ လႊတ္ခဲ့ေပမယ့္ အဲ့ေလယာဥ္ ကပါ အစရွာ မရဘဲ ေပ်ာက္ဆံုး သြားခဲ့ရ ပါတယ္။

၇။ Star Dust နဲ႔လ်ိဳ႕၀ွက္ ကုတ္နံပတ္
၁၉၄၇မွာ British South American Airways ရဲ႕ေလယာဥ္ Star Dust ကအာဂ်င္တီးနား ႏိုင္ငံ Buenos Aires ကေန ခ်ီလီႏိုင္ငံ Santiago ကိုအသြား၊ Andes mountains ေတြကို ၿဖတ္အေက်ာ္မွာ ေပ်ာက္ဆံုး သြားခဲ့ ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ မေပ်ာက္ဆံုး ခင္မွာ radio operator က "STENDEC" ဆိုတဲ့ cryptic morse code message ကို ႏွစ္ၾကိမ္တိုင္တိုင္ ေၿပာၿပီး ေနာက္ဆံုး ေပးခဲ့ပါတယ္။ ေလယာဥ္ ဘယ္လို ေပ်ာက္ဆံုး သြားတာလဲ။ ဒီကုတ္က ဘာကို ဆိုလိုတာလဲ ဆိုတာကို ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ လူေတြက ေဖာ္ထုတ္ဖို႔ ၾကိဳးစား ခဲ့ၾကပါတယ္။ UFOေတြ၊ အဖ်က္ သမား ေတြေၾကာင့္၊ ခရီးသည္ တစ္ေယာက္မွာ သယ္လာတဲ့ လ်ိဳ႕၀ွက္စာ ေတြကို ေဖ်ာက္ခ်င္လို႔ ဖ်က္ခ်တာ စတဲ့ ထင္ေၾကးေတြ ထြက္ေပၚ လာခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္ႏွစ္ေပါင္း ၅၀အထိ ရွာမေတြ႔ ခဲ့ၾကဘဲ ၁၉၉၈မွ အာဂ်င္တီးနား ေတာင္တက္ သမား ၂ေယာက္က Mount Tupungato မွာအင္ဂ်င္ အပ်က္အစီး ေတြနဲ႔ အ၀တ္စေတြ ရွာေဖြ ေတြ႔ရွိခဲ့ၿပီး လူအေလာင္း ေတြပါ တူးေဖာ္ ေတြ႔ရွိခဲ့ ရပါတယ္။ "STENDEC" ရဲ႕အဓိပၸါယ္ ကေတာ့ ခုထိ ပေဟ႒ိ ၿဖစ္ေနဆဲပါ။

၆။ Bermuda Triangle မွာေပ်ာက္ဆံုး ခဲ့တဲ့ Star Tiger
British South American Airways ရဲ႕ Star Tiger ေလယာဥ္က ၁၉၄၈၊ ဇန္န၀ါရီလမွာ Santa Maria ကေန Bermuda ကိုပ်ံသန္းရင္း ထပ္မံ ေပ်ာက္ဆံုး ခဲ့ရပါတယ္။ ေလယာဥ္ ေပၚမွာ ခရီးသည္ ၂၅ဦး ပါ၀င္ခဲ့ၿပီး ဒုတိယ ကမာၻစစ္က Air Marshal သူရဲေကာင္း Sir Arthur Con ingham လည္းအပါအ၀င္ပါ။ ေလထန္ ေနၿပီး ရာသီဥတု ဆိုးတာေၾကာင့္ Lancastrian plane ေနာက္ကေန ခပ္နိမ့္နိမ့္ပဲ ပ်ံသန္း လိုက္ခဲ့ပါ တယ္။ ဒါေပမယ့္ ေရွ႕က ေလယာဥ္က ေခ်ာေခ်ာေမြ႔ေမြ႔ ေရာက္သြားခဲ့ၿပီး Star Tiger ကေတာ့ ေပ်ာက္ခ်င္းမလွ ေပ်ာက္သြား ခဲ့ရပါတယ္။ ၿဖစ္ ႏုိင္ေခ်က ေလထန္ ေနတာေၾကာင့္ ပင္လယ္ထဲ ထိုးက်ခဲ့ တာလို႔ ဆိုပါတယ္။

၅။ Flight 191
Flight 191 ကေတာ့ အေမရိကန္ ေလယာဥ္ သမိုင္းတေလ်ာက္မွာ လူအေသအေပ်ာက္ အမ်ားဆံုး ၿဖစ္ရပ္ဆိုး တစ္ခုပါ။ ၁၉၇၉ခုႏွစ္ ေမလ ၂၅ရက္မွာ ခ်ီကာဂိုက O'Hare International Airport ကေန ထြက္ခြာၿပီး မိနစ္ပိုင္းမွာပဲ ပ်က္က်ခဲ့ၿပီး ခရီးသည္ေပါင္း ၂၅၈ေယာက္နဲ႔ ေလယာဥ္ အမႈထမ္း ၁၃ေယာက္ အၿပင္ ေၿမၿပင္မွာ ရွိေနတဲ့ လူ၂ေယာက္၊ စုစုေပါင္း ၂၇၃ဦး ေသဆံုး ခဲ့ပါတယ္။ ေလယာဥ္ စပ်ံတက္ဖို႔ အရွိန္ယူ ေနစဥ္မွာပဲ ေလယာဥ္ရဲ႕ အင္ဂ်င္ နံပတ္၁ pylon မွာမီးခိုး ထြက္ေနတာကို ေတြ႔ရွိခဲ့ ပါတယ္။ အင္ဂ်င္မွာ ၿပႆနာ ရွိတာကို ေတြ႔ရွိၿပီး ေနာက္မွာ Flight 191 ကိုေလဆိပ္ကို ၿပန္လာဖို႔ အေၾကာင္းၾကား ခဲ့ေပမယ့္ ဘာတုန္႔ၿပန္မႈမွ မလာေတာ့ ပါဘူး။ ပံုမွန္အားၿဖင့္ ေလယာဥ္ရဲ႕ အင္ဂ်င္ တစ္လံုးက အလုပ္မလုပ္ ေတာ့တဲ့ အခါ က်န္တဲ့ ၂လံုးနဲ႔ ထိန္းသြားလို႔ ရေပမယ့္ DC-10 ေလယာဥ္ အမ်ိဳးအစားက separate mechanism မဟုတ္ဘဲ system ထဲက hydraulic pressure မွာပဲ မွီခိုၿပီး အလုပ္လုပ္ တာေၾကာင့္ ပ်က္က် ခဲ့ရပါတယ္။ maintenance ပိုင္းမွာ လစ္ဟာခ်က္ ေတြရွိတာေၾကာင့္ ပ်က္က် ခဲ့ရတာလို႔ စစ္ေဆး ေတြ႔ရွိခဲ့ အၿပီးမွာ အေမရိကန္ အစိုးရက American Airlines ကိုေဒၚလာ ငါးသိန္း ဒဏ္ရိုက္ခဲ့ ပါတယ္။ ေနာက္ထပ္ 191 ၿဖစ္ရပ္ ဆိုးေတြ၊ ၁၉၆၇မွာ X-15 Flight 191 ပ်က္က်ခဲ့မႈနဲ႔ ၂၀၁၂မွာ JetBlue Airways flight 191 ရဲ႕ေလယာဥ္မႈး ရုတ္တရက္ ႏွလံုး ထေဖာက္ ခဲ့တာေၾကာင့္ ခရီးသည္ ေတြက ေလယာဥ္ကုိ ေမာင္းၿပီး ဆင္းသက္ ခဲ့ရ တာေတြေၾကာင့္ 191 ကိုလူေတြက အယူသီးၿပီး မစီးရဲ ၾကတာ ေတြေၾကာင့္ 191 flight တခ်ိဳ႕ကို နားခဲ့ရ ပါတယ္။

၄။ Star Ariel လ်ိဳ႕၀ွက္စြာ ေပ်ာက္ဆံုးမႈ
British South American Airways ရဲ႕ေနာက္ထပ္ ေလယာဥ္ တစ္စီး Star Ariel က၁၉၄၉ခုႏွစ္မွာ Bermuda ကေန Jamaica ကိုအသြားမွာ ေပ်ာက္ဆံုးသြား ခဲ့ပါတယ္။ Star Tiger လိုပါပဲ။ ရာသီဥတုက ေကာင္းမြန္ ေနေပမယ့္ communication problems တခ်ိဳ႕ ရွိခဲ့ၿပီး ခရီးသည္ အေယာက္ ၂၀နဲ႔အတူ ေပ်ာက္ခ်င္းမလွ ေပ်ာက္သြား ခဲ့ပါတယ္။

၃။ flight 571 အၿဖစ္ဆိုး
ခရီးသည္ေပါင္း ၄၅ေယာက္ တင္ေဆာင္ ထားတဲ့ Uruguayan Air Force ေလယာဥ္က ဆိုးရြားတဲ့ ရာသီဥတုေၾကာင့္ Andes ေတာင္တန္းမွာ ပ်က္က် ခဲ့ပါတယ္။ အဲ့အထဲမွာ Montevideo က Rugby အသင္းလည္း ပါ၀င္ပါတယ္။ ေလယာဥ္ ပ်က္က်က်ခ်င္း ၁၂ေယာက္ ေသဆံုးခဲ့ၿပီး ၆ေယာက္ ကေတာ့ ေနာက္ရက္ ေတြမွာ ေသဆံုးခဲ့ ပါတယ္။ က်န္တဲ့ ၁၆ေယာက္ ကေတာ့ ေလယာဥ္ အပ်က္အစီးမွာ မွီခိုေန ခဲ့ရၿပီး ေသ ဆံုးသြားတဲ့ သူေတြရဲ႕ အေလာင္း ေတြကို စားေသာက္ ေနထိုင္ ခဲ့ရပါတယ္။ သူတို႔ကို ေလယာဥ္ ပ်က္က်ၿပီး ၇၂ရက္ ၾကာၿပီးတဲ့ အထိ ရွာမေတြ႔ ခဲ့ၾကဘဲ အဲ့ထဲက လူ၂ေယာက္က ေတာင္တန္း ေတြကို ၿဖတ္ေက်ာ္ၿပီး အကူအညီ ရွာေဖြ ခဲ့ပါတယ္။ လူတစ္ေယာက္နဲ႔ ေတြ႔ၿပီး အာဏာပိုင္ ေတြကို အကူအညီ ေတာင္းၿပီး ကယ္ဆယ္ခံ ခဲ့ရပါတယ္။ သူတို႔ အေၾကာင္းကို Alive (1993) ရုပ္ရွင္မွာ ၾကည့္ရႈ ႏိုင္ပါတယ္။

၂။ EgyptAir flight 990
၁၉၉၉ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလ ၃၁ရက္ေန႔မွာ EgyptAir flight 990 ေလယာဥ္က New York ၿမိဳ႕ JFK ေလဆိပ္ ကေန Cairo ကိုအသြား အတၱလႏိၱတ္ သမုဒၶရာမွာ ပ်က္က် ခဲ့ၿပီး လူေပါင္း ၂၁၇ေယာက္ ေသဆံုး ခဲ့ပါတယ္။ ဒီခရီးစဥ္ရဲ႕ လက္ေထာက္ ေလယာဥ္မႈး Gamil el-Batouty ကိုလိင္ပိုင္းဆိုင္ရာ ေႏွာက္ယွက္မႈနဲ႔ EgyptAir ကအၾကီးပိုင္း အရာရွိ တစ္ေယာက္ၿဖစ္တဲ့ Hatem Rushdy ကစြပ္စြဲ ထားခဲ့ၿပီး သူကိုယ္တိုင္ လည္း ဒီေလေၾကာင္းနဲ႔ လိုက္လာ ခဲ့ပါတယ္။ Hatem Rushdy က Gamil el-Batouty ကိုဒီခရီးစဥ္က မင္းအတြက္ ေနာက္ဆံုး ခရီးပဲ လို႔ ဆိုခဲ့ၿပီး Gamil el-Batouty ကမင္းအတြက္လည္း ေနာက္ဆံုး ခရီးပဲလို႔ ၿပန္တုန္႔ၿပန္ ခဲ့ပါတယ္။ ေနာက္ေတာ့ ေလယာဥ္မႈးက သန္႔စင္ခန္းကို ခဏ အသြားမွာ Gamil el-Batouty ရဲ႕ "I rely on God" လို႔ေရရြတ္သံကို အသံသြင္းစက္ ကတဆင့္ ၾကားခဲ့ ပါတယ္။ အဲ့အခ်ိန္မွာ သူက ေလ ယာဥ္ကို autopilot ေၿပာင္းၿပီး ေလယာဥ္က ေအာက္ဆိုက္ ဆင္းေနပါၿပီ။ ကတ္ပတိန္က အၿမန္ ၿပန္သြားၿပီး ေလယာဥ္ကို ၿပန္ေထာင္ မတ္ဖို႔ ဆြဲတင္ ခဲ့ေပမယ့္ အခ်ိန္မမွီ ေတာ့ပါဘူး။

၁။ Air France flight 447
၂၀၀၉ခုႏွစ္မွာ Air France ရဲ႕ Airbus A330 ေလယာဥ္က Rio ကေန Paris ကိုအသြား၊ ခရီးသည္ ၂၈၈ေယာက္ကို သယ္ေဆာင္ လာၿပီး အတၱလႏၱိတ္ သမုဒၶရာမွာ ပ်က္က် ခဲ့ၿပီး လူအားလံုး ေသဆံုး ခဲ့ပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္ ပ်က္က်ခဲ့ သလဲ ဆိုတာကို ၃ႏွစ္ၾကာ စံုစမ္းစစ္ေဆး ခဲ့ရၿပီး ေလယာဥ္ ေပၚက black box ကိုရွာတာတင္ အခ်ိန္ ၂ႏွစ္ ေပးခဲ့ရ ပါတယ္။ စံုစမ္း စစ္ေဆးသူ ေတြက ယာဥ္ေပၚက pitot tube လို႔ေခၚတဲ့ speed sensor ကပ်က္သြား တာေၾကာင့္လို႔ ရွာေဖြ ေတြ႔ရွိခဲ့ ပါတယ္။ ေလယာဥ္က မုန္တိုင္းထန္ ေနတဲ့ အခ်ိန္မွာ ပ်ံသန္း ေနခဲ့ရၿပီး pitot tube ကေရခဲႏွင္း ေတြနဲ႔ တစ္ၿပီး အလုပ္ မလုပ္ေတာ့ တာေၾကာင့္ auto-pilot နဲ႔ေမာင္းလို႔ မရဘဲ ေလယာဥ္မႈး ေတြ ကိုယ္တိုင္ ထိန္းခ်ဳပ္ ေမာင္းႏွင္ ခဲ့ရပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ pitot tube လိုအဓိက က်တဲ့ စက္ပစၥည္း တစ္ခု အလုပ္မလုပ္ ေတာ့တာဟာ အေၿခအေနကို ထိန္းခ်ဳပ္ရ ခက္ခဲ သြားေစခဲ့ၿပီး ၿပႆနာရဲ႕ အတိမ္အနက္ကို ခန္႔မွန္းရ ခက္ခဲသြား ေစခဲ့ပါတယ္။ ေလယာဥ္မႈး ေတြက ယာဥ္ကို ေရနဲ႔ စထိေတာ့မွ ေရထဲ ပ်က္က်ၿပီ ဆို တာကို သိခဲ့ၾကၿပီး အကူအညီ ေတာင္းတာမ်ိဳး distress signal ေတြေတာင္ မလုပ္ခဲ့ ရပါဘူး။ ပ်က္က်ၿပီး ပင္လယ္ထဲမွာ အေလာင္း ၅၀ကို ရွာ ေဖြေတြ႔ရွိခဲ့ၿပီး ၂၀၁၁ ေမမွာ black box နဲ႔အတူ အေလာင္း ၁၀၄ေလာင္းကို ထပ္မံ ေတြ႔ရွိခဲ့ၿပီး ၇၄ေလာင္း ကေတာ့ ေပ်ာက္ဆံုး ေနဆဲပါ။